Muzeum Ziemi Wiśnickiej mieści się w budynku, w którym wg dokumentu austriackiego z 1863 r. znajdował się Zakład Ubogich, założony w 1641 roku przez księcia Stanisława Lubomirskiego w celu umieszczenia w nim 9 osób, niezdolnych do zarobkowania. Od początku fundacji na ścianie budynku wisiał krzyż przypominający o idei, która przyświecała fundatorowi tego obiektu. Przez ponad 360 lat szpital był przytułkiem dla biednych z terenu gminy Nowy Wiśnicz i okolicy.
Po gruntownym remoncie budynku, 15 sierpnia 2002 r. utworzone zostało w nim muzeum miejskie, którego celem jest gromadzenie i dokumentowanie pamiątek z historii ziemi wiśnickiej. Muzeum posiada kolekcję dzieł wiśnickich malarzy: Stanisława Klimowskiego, ks. Stanisława Nowaka, ludowego malarza Mariana Rojka. Jedna z sal w całości poświęcona jest twórczości malarskiej Jana Stasiniewicza, który ponad 20 lat przebywał na terenie ziemi wiśnickiej w starowiśnickich Zagrodach. W dwóch salach prezentowane są projekty pomników wiśniczanina prof. Czesława Dźwigaja, realizowanych w różnych miastach Polski, Stanach Zjednoczonych, oraz w wielu innych miejscach świata. Profesor przedstawia również w muzeum swój bogaty dorobek medalierski, rzeźby o tematyce innej niż religijna, projekty ołtarzy, witraży oraz szkice i rysunki. W 2006 roku ofiarował on także muzeum wiśnickiemu rysunki i szkice Nikifora. W środkowej części budynku gromadzone są regionalia, pamiątki z okresu II wojny światowej, medale, książki i stare dokumenty. Można zobaczyć fotografie Wiśnicza z początku wieku, oryginalne kajdany z wiśnickiego więzienia, a także podziwiać unikalną architekturę wnętrza dawnego szpitala. Jednym z cenniejszych eksponatów muzeum jest odnalezione 10 kwietnia 2006 r. na stadionie sportowym w Nowym Wiśniczu XVII-wieczne mosiężne działo armatnie będące niegdyś własnością Stanisława Lubomirskiego. Wiśnicka armata jest jedną z czterech należących do tego rodu, pozostałe 3 znajdują się obecnie na Wawelu, ale ta znaleziona w Wiśniczu jest najstarsza.
Obok Muzeum Ziemi Wiśnickiej stoi pomnik Juliusz Kossaka, urodzonego i ochrzczonego w Nowym Wiśniczu.
W muzeum organizowane są tematyczne czasowe wystawy oraz okazjonalne odczyty i referaty.