230. Rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja

Autorami Konstytucji 3 Maja byli Król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki i Hugo Kołłątaj. Nie obeszło się bez przeszkód podczas obrad w trakcie których uchwalono Konstytucję. W czasie obrad Sejmu Czteroletniego wielu posłów, pracujących na zlecenie państw ościennych (Rosji, Prus czy Austrii), sprzeciwiało się powołaniu ustawy zasadniczej. Okazja nadarzyła się 3 Maja 1791 roku, wówczas wielu przeciwników konstytucji nie powróciło jeszcze z Wielkanocnego urlopu. Po siedmiogodzinnych obradach Sejm zatwierdził konstytucję, a król Stanisław August Poniatowski ją podpisał. Twórcy Konstytucji 3 Maja określili ją jako „ostatnią wolę i testament gasnącej Ojczyzny”.

Pierwsza w Europie i druga na świecie (po amerykańskiej) konstytucja wprowadzała trójpodział władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Znosiła wolną elekcję, wprowadziła dziedziczność tronu, znosiła takie „narzędzia władzy szlacheckiej” jak liberum veto, konfederacje, sejm skonfederowany oraz ograniczała prawa sejmików ziemskich. Potwierdzała też przywileje mieszczańskie, takie jak prawo do bezpieczeństwa osobistego, posiadania majątków ziemskich, prawo zajmowania stanowisk oficerskich i stanowisk w administracji publicznej a także prawo nabywania szlachectwa. Konstytucja zniosła też podział kraju na Polskę i Litwę ustanawiając jedno państwo Rzeczpospolitą Polską. Konstytucja 3 maja powstała jako dokument spisany odręcznie, jednak jeszcze w tym samym roku ukazały się pierwsze wersje drukowane.

Świętowanie na terenie naszej małej ojczyzny niestety już drugi raz nie będzie uczczone uroczystą Mszą św. w kaplicy zamkowej. Doniosły wymiar wydarzenia podkreślał zawsze udział zaproszonych gości i mieszkańców gminy, a także poczty sztandarowe jednostek OSP oraz delegacje ze szkół z terenu gminy.

Jednak pomimo tych ograniczeń postarajmy się pamiętać o szczególnym charakterze tego święta, ponieważ uchwalenie i spisanie ustawy zasadniczej stało się zaczątkiem budowania suwerennego narodu polskiego.