Początek historii parafii w Nowym Wiśniczu związany jest z rodem Lubomirskich. To Stanisław Lubomirski, założyciel miasta, ufundował wiśnicką świątynię. Parafia w Nowym Wiśniczu została wydzielona przez biskupa Marcina Szyszkowskiego 6 maja 1620 roku z parafii w Starym Wiśniczu. Kościół pw. Wniebowzięcia NMP konsekrował 11 sierpnia 1647 r. ks. bp Wojciech Lipnicki.
Na terenie parafii, w Połomiu Dużym znajduje się kaplica pw. bł. Brata Alberta.
Do parafii należą mieszkańcy Nowego Wiśnicza, Kopalin, Leksandrowej, Łomnej, Olchawy i Połomia Dużego – razem ponad 5000 wiernych.
Architektura kościoła:
Wiśnicki XVII-wieczny kościół parafialny wraz z plebanią i dzwonnicą został zbudowany w latach 1616 – 1621 z fundacji Stanisława Lubomirskiego, wojewody krakowskiego, przy współudziale architekta Macieja Trapoli.
Jest budowlą murowana z kamienia, jednonawową, prostokątną, z zakończonym półkolisto prezbiterium otoczonym obejściem, w którym mieści się przedsionek, zakrystia i dawny skarbczyk. Od strony północnej posiada przybudówkę z połowy XVIII wieku. Na elewacji frontowej, po bokach głównego wejścia znajdują się w niszach figury świętych Piotra i Pawła.
Wnętrze kościoła sklepione jest kolebkowo. W bogato złoconym ołtarzu głównym znajduje się obraz przedstawiający Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny. Lewy ołtarz boczny został poświęcony Najświętszej Maryi Pannie, a prawy — Sercu Pana Jezusa. Prezbiterium od nawy dzieli tęcza z Krzyżem podtrzymywanym przez putta. Organy i chór muzyczny na szerokiej arkadzie z wysuniętymi skrzydłami połączony jest z konfesjonałami.
Wyposażenie kościoła – ołtarz główny, ołtarze boczne, sedillia w prezbiterium oraz Ukrzyżowanie w tęczy pochodzą z 3 ćwierćwiecza XVII w. Kościół rozbudowano w XVIII w. W 1863 r. spłonęły dachy świątyni, w 1867 r. kościół odnowiono. Na uwagę zasługują także: częściowo drewniana, a częściowo mosiężna chrzcielnica z XVII w., zgodnie z nowymi przepisami liturgicznymi przeniesiona spod chóru obok prezbiterium, XVII-wieczne tabernakulum, witraże zaprojektowane przez Zygmunta Glogera a w 2005 roku uzupełnione w pozostałych oknach przez prof. Czesława Dźwigają, marmurowe epitafia: księdza Adama Sztametha z Nadrenii zm. 1679 r. Jana Knorowicza zm. 1710 r. oraz wykonane w brązie przez prof. Czesława Dźwigaja: ks. Józefa Białki, ks. Mariana Janiszewskiego. Również dziełem profesora jest wykonana z brązu, bogato rzeźbiona podstawa pod paschał. Na uwagę zasługują również obrazy: Ścięcie św. Jana Chrzciciela z XVII w., św. Józef w bocznym ołtarzu z XVII w., obraz pochodzący ze zniszczonego kościoła karmelitów bosych, św. Sebastian z XVII w. oraz stacje drogi krzyżowej.
W 1962 r. A. Marczyński wykonał polichromię wnętrza. W latach 70-tych XX wieku przeprowadzono konserwację wyposażenia kościoła pod kierunkiem Stanisława Stelmacha. W ostatnich latach w Kościele p.w. Wniebowzięcia NMP przeprowadzono pełen zakres prac konserwatorskich o charakterze zarówno technicznym jak i estetyczno – plastycznym.
W bocznej kaplicy Miłosierdzia Bożego umieszczona jest Pieta, obraz namalowany w roku 1925 przez Stanisława Klimowskiego. Własnością parafii w Nowym Wiśniczu jest również obraz Wskrzeszenie Łazarza, namalowany w 1867 r. przez Jana Matejkę.
Obok kościoła znajduje się zabytkowa plebania fundacji Lubomirskich z XVII w., z wieżą, która niegdyś pełniła funkcję dzwonnicy. Dzisiaj trzy dzwony ufundowane w 1957 r. rozbrzmiewają z dzwonnicy znajdującej się w kamiennym murze od strony zachodniej. Plac kościelny wraz z plebanią otoczony jest murem z dwoma kruchtami i wspomnianą wcześniej kamienną dzwonnicą.
Na placu kościelnym stoi pomnik Jana Pawła II ufundowany przez parafian w 75 rocznicę urodzin Ojca Świętego i figura Matki Bożej Apokaliptycznej. Oba monumenty są autorstwa prof. Czesława Dźwigaja. Na zachód od kościoła znajduje się pomnik Chrystusa Króla, ufundowany na Rok Jubileuszowy 2000, również autorstwa prof. Dźwigaja.
Proboszcz:
Ks. Krzysztof Wąchała (od 2007 roku)
Porządek Mszy św. i nabożeństw:
Niedziele i święta:
- 6.30
- 7.45
- 9.00 (w każdą II niedzielę dla młodzieży)
- 10.00 (w kaplicy w Połomiu Dużym)
- 11.00 (w każdą niedzielę dla dzieci)
- 15.00
- 17.00
Dni powszednie:
- 6.30
- 7.00
- 17.00
Odpusty parafialne:
ku czci św. Józefa – 1 maja
ku czci patronki kościoła Matki Bożej Wniebowziętej – 15 sierpnia
Organizacje działające przy parafi:
– DOM ZAKONNY Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi
– parafialny oddział CARITAS POLSKA
– KATOLICKIE STOWARZYSZENIE MŁODZIEŻY
– parafialny, czterogłosowy chór mieszany CANON